არის ,ბგერათწარმოთქმის დარღვევა, ფიზიოლოგიურად ჯანმრთელი სმენისა და სამეტყველო აპარატის არსებობის პირობებში…
..ანუ,
ბავშვს აქვს სიტყვათა მარაგის საკმაო რაოდენობა, შეუძლია გადმოსცეს აზრი, შეადგინოს წინადადება, მაგრამ დარღვეული აქვს ბგერათწარმოთქმის სისწორე..ამის მიზეზი შეიძლება იყოს არასწორედ განვითარებული სამეტყველო აპარატი; ჩამოუყალიბებელი ფონეტიკური სემნა(ანუ მსგავსი ბგერები ერთნაირად ესმის,ამიტომ ასევე გამოთქვამს)
საარტიკულაციო აპარატის თავისებური განვითარების გამო ხანდახან ცდილობს მოძებნოს საჭირო ბგერასთან მიმგვანებული ბგერა, და ქმინის ამ ბგერის საკუთარ ვარიანტს…
თუ 3-4- წლის ბავშვს შეუძლია დაუშვას ბგერათ ჩანაცველბა ან საკუთარი ვარიანტით საუბარი, მაგალითად -კარგია -კალგია,რვეული- ლვეული; ძველი- ზველი და ა.შ უკვე, განვითარებული ფონეტიკური სმნეის პირობებში, ბავშვებს კარგად ესმით რომ , სიტყვის აზრი მის შემადგენლობაზეა დამოკიდებული…
ბავშვს აქვს სიტყვათა მარაგის საკმაო რაოდენობა, შეუძლია გადმოსცეს აზრი, შეადგინოს წინადადება, მაგრამ დარღვეული აქვს ბგერათწარმოთქმის სისწორე..ამის მიზეზი შეიძლება იყოს არასწორედ განვითარებული სამეტყველო აპარატი; ჩამოუყალიბებელი ფონეტიკური სემნა(ანუ მსგავსი ბგერები ერთნაირად ესმის,ამიტომ ასევე გამოთქვამს)
საარტიკულაციო აპარატის თავისებური განვითარების გამო ხანდახან ცდილობს მოძებნოს საჭირო ბგერასთან მიმგვანებული ბგერა, და ქმინის ამ ბგერის საკუთარ ვარიანტს…
თუ 3-4- წლის ბავშვს შეუძლია დაუშვას ბგერათ ჩანაცველბა ან საკუთარი ვარიანტით საუბარი, მაგალითად -კარგია -კალგია,რვეული- ლვეული; ძველი- ზველი და ა.შ უკვე, განვითარებული ფონეტიკური სმნეის პირობებში, ბავშვებს კარგად ესმით რომ , სიტყვის აზრი მის შემადგენლობაზეა დამოკიდებული…
თუ ბავშვის ფონეტიკური სმენა კარგად არაა ჩამოყალიბებული , მაშინ მის საუბარში შესაძლებელია აღინიშნებოდეს ბგერათჩანაცვლება, მიუხედავად იმისა რომ ის იმ ბგერასაც კარგად გამოთქვამს, რომელსაც ანაცვლებს სხვა ბგერით, უბრალოდ, ვერ ახერხებს მათ სმენით განსხვავებას , ამიტომ ვერ ხვდება აღნიშნულ სიტყვაში რომელი ბგერა გამოიყენოს.
ფონეტიკური სმენის უქონლოიბამ შეასძლებელია შემდეგში გამოიწვიოს, სერიოზული პრობლემები, კითხვისა და წერის დროს…
გართულების შემთხვევაში იწვევს დისლექსაის და დისგრაფიას…
გართულების შემთხვევაში იწვევს დისლექსაის და დისგრაფიას…
დისლალიის გამომწვევი მიზეზები შეიძლება იყოს: ბავშვის საერთო სისუსტე – ავადმყოფობა მეტყველების ჩამოყალიბების პროცესში; მეტყველების გვიან დაწყება; არასამეტყველო გარემო (არ აქვს ურთიერთობა თანატოლებთან, უფროსებს კი მასთან სათამაშოდ და სალაპარაკოდ იშვიათად სცალიათ); აღზრდის პროცესის ნაკლოვანება (როდესაც მშობლებს მოსწონთ საკუთარი შვილების ასეთი მეტყველება – ხალისობენ, უწონებენ ამით ასტიმულირებენ არასწორ წარმოთქმას და აფერხებენ ბგერათა სწორი წარმოთქმის ჩამოყალიბებას); ფონემატური სმენის ჩამოუყალიბებლობა (ბავშვი ვერ აღიქვამს მისთვის რთული ფონემის სწორ ჟღერადობას, რითიც იგი მსგავსი ფონემისაგან განსხვავდება. ამიტომ ახდენს ამ ბგერების არასწორ გამოყენებას, მიუხედავად იმისა, რომ ის ცალკე აღებულ იმ ფონემასაც კარგად გამოთქვამს, რომელსაც ანაცვლებს სხვა ფონემით. უბრალოდ, ვერ ახერხებს მათ სმენით განსხვავებას, ამიტომ ვერ ხვდება აღნიშნულ სიტყვაში რომელი ბგერა გამოიყენოს); საარტიკულაციო აპარატის მოტორული მზადყოფნის ჩამოყალიბების შეფერხება–საარტიკულაციო აპარატის თავისებური განვითარების გამო, ცდილობს მოძებნოს საჭირო ფონემასთან მიმსგავსებული ფონემა. რთულ ბგერას ცვლის მისთვის უფრო მარტივი არტიკულაციის მქონე ბგერით ან ქმნის ამ ბგერის საკუთარ ვარიანტს... ენის პათოლოგიები – ძალიან დიდი, პატარა ან მოუქნელი ენა. მოკლე ლაგამი; კბილის, ყბის, ტუჩის თანდაყოლილი ნაკლოვანებები; არასწორი თანკბილვა; დისლალია წარმოადგენს ყველაზე გავრცელებულ ნაკლს. მისი ფორმა და ხარისხი დგინდება სპეციალური ლოგოპედიური გამოკვლევების შედეგად. მეტყველების თერაპევტი შეადგენს ბავშვთან სამუშაო პროგრამას, დარღვეული ბგერების რაოდენობისა და სირთულის შესაბამისად და მოახდენა აღნიშნული პრობლემის აღმოფხვრას.
No comments:
Post a Comment