დიმიტრი ყიფიანი და აკაკი წერეთელი

        გადასახლების წინ დიმიტრი  აკაკი წერეთელმა ნახა. „პატიმრობით დავიწყე ცხოვრება და პატიმრობით ვამთავრებ“ – უთქვამს აკაკისთვის და  სახეზე სევდა რომ შეუმჩნევია,   ღიმილით დაუმატებია:  „ნუ გშურს, ჩემთვის ეს დიდი წყალობაა! უკეთეს ჯილდოს მე ვერც კი მოვიფიქრებ!... ქართველთაგან ციმბირში ჯერ იდეურად არავინ დასჯილა და დეე პირველი მერცხალიც მე ვიყო! მართალია, პირველ მერცხალს ხანდახან სუსხი დაჰკრავს და გაზაფხულს ვერ მოესწრება, მაგრამ მაინც პირველი მახარობელია და გაზაფხული მაინც მოვა“. ყიფიანს ციმბირში დიდხანს სიცოცხლე არ დასცალდა. 1887 წლის 24 ოქტომბერს, ღამით მასთან ჯალათი შეიპარა, თავში ურო ჩაარტყა და  მოკლა. „ის ტვინი, რომელიც საქართველოზე ჰფიქრობდა, თავზე გადაანთხიეს... იმ გულზე, რომელიც სამშობლოსათვის სძგერდა, ცივი ხელები დააკრეფინეს“– წერდა აკაკი და მასთან ერთად გლოვობდა მთელი საქართველო. დიმიტრი ყიფიანის ნეშტი თბილისში ჩამოასვენეს და მთაწმინდაზე დაკრძალეს. „განურჩევლად ყველას ეპყრობიან ასეთნაირად, თუ მხოლოდ ჩვენ, ქართველებსა?“ ამ შეკითხვას ხშირად სვამდა დიმიტრი და დასძენდა, „ჩვენ უფრო მომთმენნი ვართ და ბევრ სხვაზე უფრო მორჩილნი“. საგულისხმოა, რომ დიმიტრი ყიფიანის დაკრძალვა დიდ მანიფესტაციაში გადაიზარდა, რომელიც იმპერიის წინააღმდეგ იყო მიმართული და რომლითაც საქართველოში ახალი ეპოქა დაიწყო....